طراحی صفحه کلاچ خودرو

صفحه کلاچ، جزو آن دسته از قطعاتی است که در حرکت و انتقال نیرو در خودرو، از اهمیت زیادی برخوردار بوده و به عنوان یک قطعه مصرفی محسوب می شود، این قطعه که یکی از قطعات پر مصرف در سیستم کلاچ خودرو است، مهم ترین قسمت این سیستم است و علاوه بر کاربرد آن در خودروهای دنده ای، در خودروهایی که به صورت دنده اتوماتیک طراحی شده اند نیز استفاده شده است. صفحه کلاچ با کمک قطعاتی همچون دیسک، بلبرینگ کلاچ، فلایویل، فنر و دوشاخ، یکی از مهم ترین عملیات حرکتی خودرو که همان مدیریت انتقال نیرو است، را فراهم می نماید.

سیستم کلاچ، امکان قطع شدن و انتقال مجدد نیرو را به سادگی فراهم می کند و به وسیله این سیستم، راننده می تواند با تغییر دنده، خودرو را به حرکت درآورده و ارتباط ایجاد شده توسط موتور با جعبه دنده را به صورت موقت قطع و مجددا وصل نماید.صفحه کلاچ، از جمله قطعاتی است که دارای طول عمر استاندارد بوده و باید به صورت دوره ای، مورد بازدید قرار گیرد؛ نحوه رانندگی، تاثیر بسزایی در افزایش یا کاهش عمر این قطعه دارد.

کلاچ، به عنوان اولین قسمت در سیستم انتقال نیروی خودرو، نقش مهمی را در نرمی و جلوگیری از ضربه به موتور و چرخ دنده ها بازی می کند؛ برای انجام این عملیات، قطعات مختلفی در آن به کار برده شده است که در زیر به آنها اشاره می شود:

فلایویل( چرخ لنگر یا چرخ طیار)

این قطعه از یک صفحه دایره ای شکل از جنس چدن تشکیل شده است که با اتصال به قسمت انتهایی میل لنگ، ارتعاش و لرزش موتور را جذب نموده و وظیفه انتقال انرژی چرخشی تولید شده را برعهده دارد. دور تا دور این صفحه، دارای دنده بوده و با اتصال آن به استارت، دور استارت به موتور منتقل می گردد. با توجه به ثابت نبودن قدرت ارسالی از سمت پیستون به میل لنگ، سنگینی وزن فلایویل، موجب متعادل شدن حرکت میل لنگ می شود.

پوسته کلاچ

پوسته که به وسیله پیچ به فلایول اتصال پیدا میکند، به عنوان پوششی برای نگهداری دیسک، صفحه کلاچ و فنر به شمار رفته و با چرخش فلایویل، پوسته نیز به حرکت در می آید.

دیسک کلاچ

این قطعه که به شکل حلقوی ساخته شده است، در درون پوسته قرار گرفته و با تماسی که با صفحه کلاچ دارد، باعث انتقال نیروی تولید شده توسط موتور به آن می شود؛ این قطعه می تواند از صفحه کلاچ جدا گردد که این عمل توسط فشرده شدن فنر کلاچ که بر روی پوسته تعبیه شده است، اتفاق می افتد.

فنر کلاچ (فنر دیافراگمی)

همانطور که گفته شد، فنر کلاچ، قطعه ای است که باعث فشرده شدن و جدا شدن دیسک از صفحه کلاچ می شود. این فنر به همراه چندین فنر دیگر که در درون پوسته قرار دارند، با فشرده شدن و رها شدن، باعث قطع و وصل مجدد نیرو می شوند.

صفحه کلاچ

راننده با فشرده شدن پدال کلاچ، در واقع به بلبرینگ و نهایتا به دیسک فشار می آورد؛ این فشار که از طریق سیستم هیدرولیکی و یا یک کابل انتقال می گردد، باعث افتادن فاصله بین فلایویل و صفحه کلاچ می گردد و به این ترتیب، انتقال نیرو به گیربکس قطع گردیده و امکان تعویض دنده برای راننده میسر می گردد.

در واقع، صفحه کلاچ، قطعه ای است که به فلایویل متصل است و از این طریق باعث انتقال نیرو از موتور به گیربکس می گردد و در صورت قطع این اتصال، نیروی انتقالی نیز قطع خواهد گردید.

صفحه کلاچ، پس از یک دوره کارکرد که طول عمر آن بیشتر به عادات نحوه رانندگی مربوط است، ساییده شده و باید تعویض گردد. البته امروزه روشهایی مانند کوبیدن نیز برای این قطعه به کار برده می شود که دارای مزایا و معایبی است که نظرات مختلفی توسط متخصصین این حوزه مطرح شده است.

بلبرینگ و دوشاخه کلاچ

بلبرینگ قطعه ای است که در دور تادور ورودی جعبه دنده قرار گرفته و عمل فشردن فنر دیسک را برعهده دارد و با این عمل باعث جدا شدن دیسک از صفحه می گردد. لازم به ذکر است که حرکت دیسک، بر خلاف جهت حرکت این قطعه است. دوشاخ کلاچ هم قطعه ای است که بر روی بلبرینگ قرار گرفته و شکلی شبیه به یک لولا دارد.